Geef patiënten Bronovo geen valse hoop

In het Algemeen Dagblad kondigde Chris Oomen aan te onderzoeken of hij het Bronovo ziekenhuis in de Haagse wijk Benoordenhout kan overnemen. De vertrekkend bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar DSW zou daartoe door een aantal artsen van het ziekenhuis zijn verzocht.

Foto: ANP

Een concreet plan ligt er nog niet. Sterker: Oomen heeft nog geen contact gehad met de eigenaar van het Bronovo ziekenhuis, Haaglanden Medisch Centrum (HMC). Het zou echter niet de eerste keer zijn dat hij een poging onderneemt een (failliet) ziekenhuis over te nemen. In maart kondigde hij in de NRC aan: ‘Misschien koop ik nog wel eens een ziekenhuis’.

Concentratie van zorg
In het geval van Bronovo gaat het niet om een failliet ziekenhuis. Eigenaar HMC wil de zorg in de regio anders organiseren om zo ook in de toekomst goede en bereikbare zorg te kunnen bieden. Daarom wordt er bewust voor gekozen de zorg in de toekomst op twee locaties (Antioniushoeve en Westeinde) te concentreren. Ook op andere plekken in Nederland nopen rode cijfers, personeelstekorten en steeds strengere kwaliteitseisen bestuurders en artsen tot het concentreren van zorg.

Goede, betaalbare en bereikbare zorg behouden is het doel. Gebouwen en vastgoed zijn middelen om dat te bereiken, geen doel op zich. In bijvoorbeeld Denemarken is tweederde van de ziekenhuizen de afgelopen jaren al gesloten. HMC verwacht dat het ook in Nederland die kant op gaat en wil voorkomen dat te hoge kosten voor bijvoorbeeld vastgoed ten koste gaat van het bieden van bereikbare en goede zorg dichterbij huis. Op drie locaties ziekenhuiszorg bieden kan in de toekomst voor HMC simpelweg niet meer uit.

De miljoenen van Oomen
Die trend zou Oomen voor het Bronovo willen keren omdat er ‘juist door de vergrijzing behoefte is aan zorg in die buurt’. Zijn aankondiging een overname te onderzoeken werd gretig overgenomen door andere media. Op social media wordt Oomen – ooit miljonair geworden dankzij beursbedrijf Optiver, hij is nr 51 in de Quote 500 – bestempeld als de man die het Bronovo moet gaan redden.

De gedachte is dan: miljonair Oomen koopt het Bronovo ziekenhuis op. Dan is het ‘gered’ van de ondergang en blijft alles bij het oude voor Benoordenhout. Oomen stelt terecht dat ouderenzorg in Benoordenhout een groeimarkt is. Met het opkopen van een gebouw zijn de oorzaken die dwingen tot zorgconcentratie echter niet weggenomen. Bovendien is het voor de ouderenzorg maar zeer de vraag of je gebaat bent bij een groot gebouw op een kostbaar stuk grond. Onderhoudskosten voor een gebouw op kostbare grond kun je immers niet uitgeven aan zorg dichterbij huis.

Tegenstellingen op scherp
We zullen de plannen van Oomen moeten afwachten. De kans is groot dat zijn ‘onderzoek’ alleen maar verliezers kent. Een deel van de medewerkers en patiënten hoopt nu op een ‘doorstart’ van het Bronovo. Terwijl een miljoeneninvestering in een gebouw de toekomst van de zorg in de regio Haaglanden niet zal helpen. De tegenstellingen binnen HMC worden op scherp gezet terwijl de toekomst van de zorg juist vraagt om meer samenwerking tussen (huis)artsen, bestuurders en andere zorginstellingen.

Nostalgie is slechte raadgever
Is het dan niet jammer dat het Bronovo in de toekomst dicht gaat? Natuurlijk heeft het ziekenhuis een emotionele waarde voor de buurt en veel van de bewoners. Maar nostalgie is een slechte raadgever wanneer moeilijke keuzes moeten worden gemaakt. Het kan best zijn dat zij per se niet naar het Westeinde ziekenhuis willen. Dat is hun goed recht. Maar een mentale strijd tussen zand en veen heeft de discussie over de zorg in Den Haag niets te brengen. Parkeerproblemen bij het Westeinde is bovendien echt geen overtuigend argument om een ziekenhuisgebouw elders tegen onaanvaardbaar hoge kosten in de lucht te houden.

Beter steekt Chris Oomen zijn miljoenen in het reorganiseren van de ouderenzorg. Nauwere samenwerking met huisartsen, ontwikkelingen op het gebied van e-health en het aantrekken van voldoende gekwalificeerd personeel zijn harder nodig dan het wekken van valse hoop over het openhouden van het Bronovo. Het in stand houden van een ziekenhuisgebouw is geen oplossing voor de uitdagingen waar de (ziekenhuis)zorg de komende jaren voor staat.